در سده بیست و یکم، حرف از دیپلوماسی در روابط بین المللی است. کشورها با ادای دیپلوماسی محور تلاش می کنند بر همدیگر تأثیر بگذارند و جهان عاری از خشونت ترسیم کنند. اما شیوه مراوده میان قدرت های بزرگ با کشورهای خرد و کوچک متفاوت است.

در حال حاضر امریکا، روسیه و چین که به عنوان قدرت های بزرگ و قطب های اقتصادی جهان عمل می کنند، گذشته از روابط عاری از خشونت و دیپلوماسی محور با یکدیگر، در تلاش تسخیر بازارهای جهانی و حفاظت از منافع ملی با استفاده از ساز و کار های نظامی نیز استند. حفاظت از منافع کشوری برای قدرت های بزرگ گذشته از نفوذ دیپلوماتیک، بر قوت نظامی استوار است. قدرت نظامی هم صرف با داشتن ارتش میلیونی کارساز نیست.

قوت نظامی قدرت های بزرگ بیشتر بر تولیدات تجهیزات نظامی از سوی خود این کشورها امکان پذیر است. در غیر این صورت منافع آن ها در داخل و بیرون از مرزها، با تهدیدهایی از سوی رقیب رو به رو می شود. به عنوان نمونه، نبرد روسیه علیه گروه داعش در سوریه که منجر به شکست این گروه شد، بیشتر مدیون فناوری روسی در بخش تولید انواع جنگنده ها و جنگ افزارهایی با قابلیت محو دشمن بوده است. روسیه برای سرکوب داعش هیچگاه از تجهیزات نظامی دیگر کشورها در سوریه کار نگرفت؛ بل این تولیدات خود این کشور بود که توانست کمر داعش را بشکند.

حال فرض را بر این بگذاریم که اگر روسیه دارنده چنین فناوری در بخش نظامی نمی بود، برای این کشور چه اتفاق میفتاد؟
معلوم بود که داعش به کمک امریکا در سراسر خاور میانه به شدت قابلیت نفوذ پیدا می کرد، صاحب قلمرو بیشتر می شد و سرانجام منافع کشورهای رقیب امریکا مثل روسیه و چین و همچنان زیربناهای اقتصادی و حیات کشورهای خاور میانه را تهدید می کرد. با این حساب، فناوری نظامی روسیه نه تنها برای حفظ منافع مسکو؛ بل برای حفظ منافع و حیات بسیاری از کشورهایی موثر افتاده است که امریکا در صدد نفوذ و صدمه زدن به منافع آن ها بوده است.

با توجه به اهمیت فناوری نظامی روسیه برای حفظ منافع کشورهای دور و نزدیک از شر امریکا، در ادامه این مقاله به بررسی چگونگی تولید و مدن سازی و مقایسه فناوری نظامی این کشور با کشورهای امریکا و چین می پردازیم.

روسیه چگونه به فناوری نظامی پیشرفت دست یافت؟

جنگ فناوری در همه صنایع به صورت جداگانه اتفاق نیفتاده است؛ بل با حوزه نظامی، رقابت بر سر بازارهای جدید، امنیت اطلاعات دولت‌ ها و حتا سیاست‌های داخلی آن ها مرتبط است.

با این حال، اولویت برنامه‌ های دولتی، همه چیز را سیاسی می ‌کند و البته فناوری به یکی از موضوعات اصلی سیاست بین‌المللی تبدیل شده است. با این مقدمه می شود گفت با آن که روسیه در دهه نود میلادی بسیاری از داشته های خود را ناشی از جنگ در بیرون از خاک خود از دست داد؛ اما محدودیت در این زمینه ها باعث شده است که روسیه بر بخش ‌های خاصی متمرکز شود و البته این تمرکز در برخی حوزه ‌ها مثمر بخش واقع شده است، مثل فناوری نظامی که تحت نظارت مستقیم رییس جمهور به ویژه ولادیمیر پوتین و وزیر دفاع این کشور توسعه موفقیت آمیزی داشته است.

به این ترتیب می توان گفت که صنعت و فناوری نظامی روسیه با توجه خاصی دولتی و همچنان نیاز سنجی در بخش قدرت مند شدن در سطح جهانی بوده است. روسیه می داند که بدون در اختیار داشتن تجهیزات مدرن نظامی، گفتن حرف آخر در روابط میان قدرت های بزرگ ناممکن اگر نباشد، بسیار دشوار است. به همین دلیل این کشور روی فناوری نظامی سرمایه گذاری اساسی انجام داده است و تلاش دارد به عنوان یکی از سه قدرت قابل محاسبه در روابط جهانی باقی بماند. چنان که ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه به تاریخ اول جون سال روان میلادی در یک نشست امنیتی در مسکو در واکنش به افزایش فعالیت های نظامی ناتو و ایالات متحده در مرزهای این کشور گفت که بسیاری ها می خواهند کشورش را دندان بگیرند، اما به گفته آقای پوتین روسیه برای جلوگیری از چنین اتفاقی، قابلیت های نیروی های مسلح خود را توسعه می دهد تا دندان کشورهایی را بکشد که می خواهند ضربه ای به روسیه وارد کنند.

از این هشدار رییس جمهوری روسیه برمی آید که مسکو تلاش دارد تا با گذشت زمان خود را از رهگذر نظامی مجهزتر کند تا بتواند منافع خود را در سطح جهان حفظ کند.

فناوری نظامی روسیه و تهدید غرب به کشور

روسیه به توسعه فناوری نظامی به عنوان سپری برای حفظ منافع خود در مقابل تهدیدهای برخاسته از کشورهای غربی و سازمان اتلانیک شمالی(ناتو) می نگرد.

نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت ملی روسیه در نشست امنیتی اول جون امسال در مسکو خطاب به غرب گفت: حفظ پیشتازی روسیه در تولید تسلیحات پیشرفته، در نسخه جدید راهبرد امنیت ملی جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. به گفته این مقام امنیتی- دیپلوماتیک روسیه، حفظ قابلیت بازدارندگی هسته ای در نسخه جدید راهبرد امنیت ملی روسیه به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است.

سرگئی شایگو وزیر دفاع روسیه نیز در این نشست گفت: اقدامات شرکای غربی(ناتو) سیستم امنیتی جهان را نابود می کند و ما را مجبور به اتخاذ تدابیر مناسب برای مقابله با این اعمال می کند.

با توجه به اظهار نظرهای مقام های روسی، سازمان نظامی ناتو که بزرگترین پیمان نظامی در جهان است، اقدام های خصمانه علیه این کشور انجام می دهد و این امر سبب شده است تا روسیه نیز به توسعه فناوری نظامی خود بیشتر هزینه کند.

آژانس خبری صدای پامیر-کابل