تاریخ پرفراز و فرود اسلام، انسان‌ها و شخصیت‌های بی‌نظیر و کم‌نظیری را دیده و تجربه کرده است که در راستای پیشرفت، تعالی، عزت و سربلندی اسلام و ارزش‌های اسلامی، انسانی و ملی از جان و دل مایه گذاشته‌اند و در مسیر رشت و بالندگی اسلام و امت اسلامی بی‌وقفه تلاش نمودند و در راه اهداف مقدس دین و تحقق آرمان‌های بلند امت اسلامی شب و روز نشناخته، مجاهدت‌هایی خالصانه و توام با ایثار و فدا کاری نمودند.

یکی از آن فرزانگان تاریخ‌ساز و شخصیت شناخته شده در عرصه ملی و بین‌المللی و قهرمان ماندگار و عزت آفرین، سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی بود. ایشان در راستای پاسداشت و حفاظت از اسلام، مجد و عظمت و کرامت مسلمانان غریبانه انگشت را با انگشتری تقدیم تاریخ کرد.

آنچه حاج قاسم را از دیگران متمایز می‌کرد وسعت دید ایشان بود. حاج قاسم مدام نگاهش به افق‌ها بود، آن هم افق‌های بلند. افق حفظ عزت، اسلام، مسلمانان و استقلال کشورهای اسلامی. حاج قاسم در ایران و چند کشور منطقه محدود و خلاصه نمی‌شود، بلکه ایشان متعلق به جهان اسلام است. از طرف دیگر می‌توان گفت، حاج قاسم سلیمانی به کل جهان متعلق بودند. چون ره‌آوردهای مبارزات ایشان به طور عموم برای تمام انسان‌ها و به صورت خاص‌تر برای امت اسلامی بوده است. در این نوشتار به ره آورردهای حاج قاسم سلیمانی برای جامعه اسلامی به شکل موجز و فهرست وار اشاره می‌شود:

۱. ایجاد ثبات و امنیت در منطقه

یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین ره‌آوردهای حاج قاسم برای امت اسلامی ایجاد ثبات و امنیت در منطقه می‌باشد. از دیرباز جهان اسلام در کام و دام افراط‌گرایی و تروریزم افتاده است. دشمنان اسلام در این اواخر با روی کار آوردن افراطی‌ترین گروه تروریستی تحت نام داعش در منطقه عراق و سوریه و در نهایت صدور آن به تمام کشورهای اسلامی، از جمله ایران و افغانستان؛ این حاج قاسم بود که در مقابل همچون گروه تندرو و بی رحمی که انسان‌ها را قلع و قمع می‌کردند و زنده زنده می‌سوزاندند، زنان و دختران مسلمان را به کنیزی و…می‌گرفتند، نه به پیر مرد و پیر زن رحم می‌نمودند و نه هم به اطفال معصوم و مظلوم ترحمی داشتند، دست به جهاد و دفاع از عزت و شرف اسلام و مسلمانان زد و ریشه این شجره خبیثه را در همان منطقه خشکاند.

حاج قاسم با ایجاد جبهه مقاومت از ملیت‌های مختلف و ایستادگی و مبارزه در مقابل عوامل و ایادی نا امن کننده منطقه (داعش) امینت و آرامش را به این حوزه و منطقه بازگرداندِ. حاج قاسم سلیمانی در روزگارما که صداها از ترس و وحشت داعش و بانیان آن (آمریکا و رژیم صهیونیستی) در گلو حبس شده بود، می‌توان گفت مصداق عینی آیه ذیل قرار گرفتند: «وَ الَّذينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُم». (فتح/ ۲۹) در مقابل استکبار جهانی و اذناب آنها قهرمانانه همراه با بقیه مجاهدان و مبارزان امت اسلامی ایستاد و شمه‌ای از خود نرمش و مماشات در برابر آنها نشان ندادند. و در منطقه هم امنیت را آوردند و هم روحیه امنیت افزایی و مبارزه را در مسلمانان ایجاد کردند.

۲. تقویت وحدت و همدلی در جامعه اسلامی

دومین ره‌آورد حاج قاسم برای امت اسلامی، تقویت وحدت در بین مسلمانان و صفوف مقاومت گران می‌باشد. ایشان با بصیرت تمام درک نموده بود که نقطه ضعف امت اسلامی کدام است و منفذی که دشمنان از طریق آن در صفوف مسلمانان نفوذ نموده‌اند و بین آنها اختلاف و تشتت ایجاد نموده‌اند کدام است. لذا روی تقویت وحدت و روحیه وحدت طلبی میان مسلمانان کارکرد و از جان و دل مایه گذاشت.

وحدت یگانه عامل و عنصر موفقیت هر ملتی و هر دین و آیینی در برابر دشمنان آنها می‌باشد. و در کلام وحی خداوند مسلمانان را دستور به وحدت و اعتصام به ریسمان محکم و ناگسستنی می هد: «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُو» (آل‌عمران/ ۱۰۳). حاج قاسم با استفاده از این آیه مدام در تلاش بود تا امت اسلامی یکپارچه در مقابل جهان خواران و دشمنان بایستند ونگذارند آنها بر جان، مال و سرزمین‌های مسلمانان سلطه یابند. بنابراین یکی از ره‌آوردهای مهم حاج قاسم برای امت اسلامی تقویت وحدت در میان مسلمانان می‌باشد.

۳. مقاومت و استکبارستیزی

سومین ره آرود حاج قاسم برای امت اسلامی، استکبارستیزی است. ایشان در طول مبارزات چهل ساله‌ای خود علیه اشرار عالم مخصوصاً استکبار جهانی به سرکردگی آمریکای جنایتکار، نشان داد که زندگی شرافتمندانه، آزادی، امنیت، تحقق عدالت، رفاه و آسایش، همه درگرو رفع و دفع مستکبران از سرزمین‌ها و بلاد اسلامی است. مستکبران؛ خوی حیوانی دارند، و همه چیز را برای خود می‌خواهند. اگر امنیت است باید برای آنها باشد رفاه و آسایش است باید برای آنها باشد، پیشرفت وترقی باشد باید در منطقه و محل زندگی آنها اتفاق بیفتد. برای مسلمانان و کشورهای اسلامی به جز خرابی، ویرانی، جنگ و نا امنی چیز دیگری را نمی‌خواهند.

بیشترین دشمنی را با اسلام و مسلمانان یهود و نصارا دارند و این جماعت طوری که از آیات نورانی قران بر می‌آید طرفه العینی با اسلام و مسلمانان از در آشتی وارد نمی‌شودند: «وَ لَنْ تَرْضى‏ عَنْكَ الْيَهُودُ وَ لاَ النَّصارى‏ حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ» بقره/۱۲۰). و با متابعت آیین آنها در بخش دینداری و از نظر سیاسی هم باید وابسته به آنها باشی و به کمتر از این راضی نمی‌شوند. حاج قاسم این نکته را خوب و به درستی درک نموده بود که قدرت‌های استکباری و سردمداران استکبار طلب و مستکبران انحصارگرا، اهدافی به جز ذلت امت اسلامی ندارند، لذا عزم خود را جزم نموده و مبارزه را علیه آنها در قلب کشورهای اسلامی آغاز کرد و نهال استکبارستیزی را در روح و فکر جوانان مسلمان در سراسر جهان اسلام غرس نمود که فعلاً به درخت تنومندی مبدل شده است که در سایه عزت و شرف آن آبرومندانه مسلمانان زندگی می‌کنند.

ثمره این تیز فکری حاج قاسم را ما امروز در استکبارستیزی ملت‌های افغانستان، عراق، یمن، سوریه، لبنان، بحرین و نیجریه و… شاهد هستیم. با مقاومت جوانان مسلمان در این سرزمین‌های اسلامی علیه مستکبران غاصب، خواب از چشمانشان ربوده شده است و نان و آب در کامشان تلخ گردیده است وذلیلانه دارند از منطقه به برکت خون پاک حاج قاسم و یاران شهیدش خارج می‌شوند.

۴. ترویج فرهنگ شهادت‌طلبی

چهارمین ره‌آورد حاج قاسم برای امت اسلامی، ترویج روحیه شهادت‌طلبی می‌باشد. ایشان عاشق شهادت بود و مدام بی‌صبرانه منتظر شهادت بود، و از این که یارانش شهید می‌شدند و خودش زنده می‌ماند؛ بسیار نگران بود و می‌گفت: ما ملت شهادتیم، ما ملت امام حسین هستیم.

حاج قاسم فرهنگ شهادت و شهادت‌طلبی را در جامعه اسلامی نهادینه کرد. در زمانی که اکثر رهبران کشورهای اسلامی؛ بی‌توجه به آرمان‌های بلند اسلامی شده بودند و به مادیات و جمع‌آوری پول و ثروت، مال و منال دنیا گرفتار و جداَ دچار رفاه زدگی شده بودند، شخصیتی مثل حاج قاسم سلیمانی از شهادت و فرهنگ شهادت‌طلبی سخن می‌گفت و این روحیه (شهادت طلبی) را در فکر و جان جوانان مسلمان، نه با شعار بلکه با عمل خود تزریق کرد. حاج قاسم به این باور رسیده بود که شهادت در راه خدا حیات است: «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ» (آل عمران/ ۱۶۹). به تعبیر حضرت امام خامنه‌ای: «روحیه‌ی فداکاری و نوع‌دوستی داشت، یعنی برایش این ملّت و آن ملّت و مانند اینها مطرح نبود؛ نوع‌دوست بود، واقعاً حالت فداکاری برای همه داشت» (۹/۹/۱۳۹۹هه ش). شاهد این مدعا دره‌های پنجشیر افغانستان و کوه و دشت و دمن عراق، سوریه و لبنان است. هیچ ترس و واهمه‌ای از مرگ نداشت. بازهم به فرموده امام خامنه‌ای: «حاج قاسم صدبار در معرض شهادت قرارگرفته بود؛ این بار اوّل نبود، ولی در راه خدا و انجام وظیفه و جهاد فی‌سبیل‌الله از هیچ چیز پروا نداشت؛ نه از دشمن پروا داشت، نه از حرف این و آن پروا داشت، نه از تحمّل زحمت پروا داشت». (۱۳/۱۰/۱۳۹۸ هه ش). حاج قاسم حقیقتاً خود را در اسلام و فرهنگ شهادت در راه خدا ذوب کرده بود! و این فرهنگ و روحیه شهادت طبلی را می‌توان از ره‌آوردهای ایشان برای امت اسلامی دانست. حاج قاسم تر بیت شده ای مکتبی علی (علیه السلام) بود که وقتی شمشیر جهل و جعل و دکماتیزم بی نقاب فرق علی را شکافت، علی فرمود: «فُزتُ ورَبِ الکَعبَه» «به پروردگار کعبه رستگارشدم». و هنرمندانه به آرزویش رسید. زیرا به سخن سترگ امام خمینی (ره): «شهادت هنر مردان خداست»؛ و حاج قاسم برای شهادت بال می‌زد.

۵. خنثی‌سازی تهدیدات و توطئه‌های دشمنان با روشنگری

پنجمین ره‌آورد حاج قاسم برای امت اسلامی را می‌توان در خنثی‌سازی توطئه‌های دشمنان اسلام دانست. حاج قاسم انصافاً یک عنصر نجات بخش برای جهان اسلام بود. دشمنان اسلام و در رأس آنها آمریکا و اسرائیل با ابزارهای مختلفی همچون داعش و… می‌خواستند جهان اسلام را عموماً و ایران را خصوصاً در دام تکفیر و تفسیق و جنگ‌های فرقه‌ای و مذهبی بیندازند، اما حاج قاسم با استفاده از فرصت و نیروهای جوانِ هوشمند و کاریزماتیک مسلمان، چنان ضربه‌ای بر پیکر آمریکا و داعش زد که نیل تا فرات و بلندی‌های جولان گواه آن است.

ع. سجادی