به گزارش آژانس خبری صدای پامیر به نقل از اسپوتنیک، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در دیدار کاری با رهبران رسانه های روسی به روز دوشنبه بیان کرد که واشنگتن فعلآ به طوربسیار جدی درگیر موضوع بازگرداندن حضور نظامی خود در افغانستان است.
آقای لاوروف افزود: اتفاقا در طول این ۲۰ سال اخر، امریکایی ها هیچ کار بنیادی در افغانستان انجام ندادند حتی یک شرکت صنعتی نساختند. فقر در این کشور با این واقعیت تشدید شد که حدود ۱۰ میلیارد دالر پس از برداشته شدن آخرین دولت باقی مانده بود از طرف امریکا مسدود شد. و قرار نیست پس بدهند، یا اگر طالبان بخواهد آن را پس بگیرد، دوباره به آمریکایی ها اجازه حضور نظامی در خاک افغانستان خواهند داد. واشنگتن به طور جدی نگران است.
در ۱۴ اپریل ۲۰۲۱، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، پایان عملیات در افغانستان را اعلام کرد که به طولانی ترین عملیات نظامی خارجی در تاریخ امریکا تبدیل شد. در ۱۵ اگست همان سال، طالبان بدون درگیری وارد کابل شدند و در چند ساعت کنترل شهر را به دست گرفتند.
در آگوست ۲۰۲۱، پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، واشنگتن دارایی های این کشور را که در بانک های ایالات متحده نگهداری می شد، مسدود کرد. در ۱۱ فبروری ۲۰۲۲، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، فرمان اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن، حدود ۳٫۵ میلیارد دلار از این وجوه برای کمک به مردم افغانستان از طریق یک صندوق ویژه در بانک فدرال رزرو نیویورک منتقل می شود. بیشتر وجوه مسدود شده برای جبران خسارت در دادگاه های ایالات متحده توسط بستگان قربانیان حملات تروریستی، از جمله موارد ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱، ذخیره می شود.
طبق گزارش روزنامهٔ واشنگتن پست که به تاریخ ۲۸ جون سال ۲۰۲۲ منتشر کرد مقامات ادارهٔ جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، با رهبری طالبان روی چارچوبی کار می‌کند تا افغانستان اجازه یابد به ذخایر پولی بانک مرکزی این کشور دسترسی پیدا کند.
این روزنامهٔ چاپ امریکا از قول منابع ایالات متحده گزارش داده است که هدف از این کار، رسیدگی به گرسنگی شدید و بحران بشری در افغانستان است. اما بر اساس این گزارش، در صورت توافق، مقامات طالبان بر این منابع مالی کنترول نخواهند داشت.
بر اساس توافقنامه صلح میان ایالات متحده امریکا و طالبان در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ باید تا ماه می سال ۲۰۲۱ تمام نیروهای خارجی افغانستان را ترک کند. اما به تاریخ ۱۴ اپریل ۲۰۲۱ ریس جمهور امریکا بایدن ۱۱ سپتمبر را به عنوان مهلت نهایی خروج قوای امریکایی از افغانستان اعلام کرد. و به تاریخ دوم جولای همان سال نظامیان امریکای پایگاه بگرام، بزرگترین مرکز سوق و ادارۀ قوای خارجی مستقر در افغانستان را به حکومت آن کشور تحویل دادند.
ولی به تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ بعد از تصرف اکثر ولایت های افغانستان و ورود طالبان به کابل باعث شد تا امریکا نظامیان خود را تا به تاریخ ۳۰ اگست به شکل کامل از افغانستان بیرون کنند.
در دو دهۀ گذشته بیش از ۷۷۵ هزار نظامی امریکایی در افغانستان وظیفه انجام داده اند که شماری از آنان چندین بار به آن کشور اعزام شده اند. در این مدت بیش از ۲۴۶۰ نظامی امریکایی در افغانستان کشته و نزدیک به ۲۱ هزار نظامی دیگر زخمی شده اند.
اکنون موضوع بازگشت امریکا به افغانستان که ابزار دستیابی به این هدف حدود ۱۰ میلیارد دلار از ذخایر طلای افغانستان که توسط واشنگتن مسدود شده است. اینکه طالبان به امریکایی ها اجازه حضور نظامی در قلمرو خود بدهد، احتمال آزاد شدن ذخایر طلایی افغانستان وجود دارد.
احتمال بازگشت امریکا به افغانستان چقدر است؟ این به چه شکلی امکان پذیر است و به چه نتیجه منجر خواهد شد؟
دراین باره آقای غوث جانباز، کارشناس مسائل روابط بین الملل، قبلا دیپلومات افغان در مسکو در مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک گفت:
تا جای که دیده می شود اخیرا در این شش ماه اخیر ایالات متحده امریکا از طریق ادارات استخباراتی و وزارت خارجه و نماینده خاص امریکا در امور افغانستان اقای تام ویست مذاکرات بسیار روز افزون را با طالبان به راه انداخته وقت به وقت همراه شان در کشور های مختلف به شمول قطر امارت متحده عرب و همچنان در ترکیه و تاشکند ملاقات های انجام داده اند ملاقات در عرصه های مختلف امنیتی استخباراتی و سیاسی به راه انداخته شده است.
در ادامه آقای جانباز اضافه کرد که تاکید و درخواست طالبان عمدتاً بالای این بوده که به رسمیت شناخته شود. ایالات متحده امریکا از جانب خود چند پشنهاد ارایه کرده که مهم ترین انها اجازه بازکشایی سفارت شان در کابل است همچنان حضور به شکل از اشکال یک تعداد نظامیان امریکایی در قلمرو افغانستان و ضمناً یک سلسله فعالیت های دیگری که ارتباط دارد به مسائل امنیتی و استخباراتی نیز درخواست کردند تحت پوشش اینکه که در صورت مفتوح شدن جدید سفارت شان حد اقل یک یا دو لیوا امنیتی و استخباراتی امریکا خواهد بود اجازه داده شود تا داخل خاک افغانستان مانند کابل و بگرام و دیگر مناطق شوند که در این مسله فعلا معامله جریان دارد.
امریکا به طور روز افزون هر هفته حدود ۴۰ الی ۸۰ ملیون دالر در اختیار طالبان قرار میدهند و طالبان حداقل در چند ماه اخیر موضوع درخواست های آزاد سازی ذخایر افغانستان را کم کرده و بشتر به یک معامله کلان با امریکا قرار دارد.
فعلاً سوال اینجا است که چرا ایالات متحده امریکا این کار را انجام می دهد؟
درعین حال آقای جانباز می‌گوید: “طوریکه به همه روشن است طالبان یک گروه نیابتی که برای اهداف مشخص و برای رسیدن به اهداف مشخص ایجاد شده با تغیر جو سیاسی- امنیتی در منطقه مثلا در اروپا شرقی بهران اوکراین طبعا که یک ابزار نو باید در آسیا مرکزی به وجود اید چون آسیای مرکزی به شمول افغانستان هر چه بشتر ارزش ترانسپورتی و مواصلاتی خود را کسب می کند و خامخا افغانستان در اینجا نقش عمده را بازی خواهد کرد چون افغانستان وصل کننده و پل ارتباطی میان آسیا مرکزی و آسیا جنوبی است.”
به گمان این کارشناس سیاسی:
ایالات متحده امریکا طبعا این چانس را از دست نخواهد داد که همراه طالبان به یک بازی نو بپردازد. از این طریق اهداف بسیار استراتژیک خود به یک ترتیب برسند بناً بازی نو به راه افتاده و ببینیم به کجا خواهد انجامید.
از تحلیل های بالا به این نتیجه می رسیم که سیاست امریکا سیاست استعماری است و از تمام فرصت ها برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کند.