به گزارش آژانس خبری پامیر، کریس رایت وزیر انرژی آمریکا امروز تاکید کرد که واشنگتن و عربستان در آستانه انعقاد توافق مهمی در زمینه انرژی از جمله فناوری هسته‌ای هستند.
کریس رایت که در آستانه سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به منطقه خلیج فارس در ماه آینده میلادی، به منطقه سفر کرده، پس از ابوظبی راهی ریاض شد. وی در دیدار با همتای سعودی خود تاکید کرد که توافق با عربستان در زمینه انرژی نقش کلیدی در شراکت راهبردی بلند مدت دو کشور خواهد داشت.
بحث درباره همکاری‌های هسته‌ای آمریکا و عربستان از دو سال قبل بعد از جدی شدن مذاکرات دو کشور برای انعقاد توافق راهبردی مطرح شده بود. آنطور که رسانه‌ها گزارش داده بودند، یکی از شروط سه‌گانه عربستان برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی در کنار امضای توافق راهبردی و فروش سلاح‌های مدرن ( جنگنده‌های اف ۳۵)، انعقاد قرارداد همکاری هسته‌ای بود.
نکته حائز اهمیت اینجاست که طرف سعودی از آمریکا درخواست داشت به دلیل موقعیت‌اش به عنوان متحد راهبردی این کشور از امضای توافق ۱۲۳ معاف نماید و اجازه دهد عربستان از چرخه سوخت هسته‌ای و فناوری غنی‌سازی اورانیوم بهره‌مند شود.
با این حال وزیر آمریکایی تاکید کرد که پیش از توافق هسته‌ای عربستان و ایالات متحده حتما باید «توافق ۱۲۳ »امضا شود. در این صورت عربستان بعد از امارات دومین کشور عربی منطقه است که صاحب تاسیسات هسته ای و نیروگاه برق هسته ای می شود ولی چرخه سوخت هسته ای در اختیار ندارد.
آمریکا هرگونه همکاری در زمینه فناوری هسته‌ای با کشورهای مختلف را منوط به پذیرش مفاد بند ۱۲۳ (Section 123) از قانون انرژی هسته‌ای آمریکا مصوب ۱۹۵۴ میلادی کرده است که شرایط و ضوابط خاصی برای همکاری هسته‌ای واشنگتن با سایر کشورهای جهان تنظیم می‌کند. در این چهارچوب برای آن که یک کشور بتواند وارد توافقنامه هسته‌ای با ایالات متحده شود، باید ۹ معیار مربوط به عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای را که در بند ۱۲۳ ذکر شده رعایت کند.
با امضای این توافق، فعالیت‌های هسته‌ای و تامین چرخه سوخت کشور تحت اشراف آمریکایی‌ها خواهد بود. بند هفتم این توافق به آمریکا حق موافقت با غنی سازی یا بازفرآوری مواد هسته‌ای تولید شده را می‌دهد و در بند هشتم نیز تاکید می‌شود دستیابی به توافقنامه برای غنی‌سازی و بازفرآوری مواد هسته‌ای، نیازمند موافقت آمریکا است.
تاکنون آمریکا به کشوری اجازه غنی سازی در چهارچوب این توافق را نداده و از نظر بسیاری از نمایندگان کنگره این کشور، اعطای این امتیاز به عربستان خط قرمز و بدعتی در قوانین عدم اشاعه ایالات متحده محسوب می‌شود.
با این حال چند ماه قبل شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان وزیر انرژی سعودی در نشستی تاکید کرده بود که کشورش به دنبال غنی‌سازی اورانیوم و انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح آمیز است.
رویترز در گزارشی در همین ارتباط تاکید کرده که آمریکا در شرایطی حاضر به انتقال فناوری هسته‌ای به عربستان است که این کشور توافق ۱۲۳ را امضا کند و کلیه فعالیت‌های اتمی ریاض تحت اشراف واشنگتن باشد، چرا که این کشور از غنی سازی اورانیوم منع شده است.
آژانس خبری پامیر – اموربین الملل
