گذر باغ علی‌مردان یکی از بخش‌های باستانی کابل به شمار می‌رود که قدمت آن نزدیک به دوصد سال پیش بازمی‌گردد.
این گذر در جنوب دریای کابل واقع شده و از پل خشتی تا پل قلعه محمود خان امتداد دارد. از سمت شمال با حصهٔ دوم جاده میوند و از سمت شرق با مسجد عیدگاه هم‌مرز است. متاسفانه، امروزه هیچ اثری از این باغ باقی نمانده است.
این گذر، کوچه‌ها و گذرهای قدیمی همچون بازار چارچته، قصاب کوچه، کوچه چرم‌گرها، بوریا فروشی، پایان چوک و بازار ریکاخانه را به هم متصل می‌کرد.
میر عبدالقدیر یکی از باشندههای منطقه باغ علی‌مردان، درباره تاریخچه این منطقه می‌گوید: باغ علی‌مردان که به نام علی‌مردان خان شناخته می‌شود، باغی بود که علی‌مردان خان در این منطقه ساخت. او در میان باغ زندگی می‌کرد و گه‌گاهی به دیدار دهقان‌های خود می‌رفت.
اسماعیل باشنده دیگر اضافه می‌کند: در گذشته اینجا همه خاک و زار بود، اما حالا تبدیل به منطقه‌ای با بلندمنزل‌ها شده است. باغ تنها یک دروازه داشت.
کوچه‌های سرپوشیده و خانه‌های قدیمی این منطقه که قدمت هریک به بیش از صد سال می‌رسد، گواهی بر تاریخ غنی این محل است. یکی از این خانه‌های قدیمی، به روایت باشندههای، محل اقامت علی‌مردان خان بوده است.
زلمی باشنده باغ علی‌مردان در توصیف این منطقه می‌گوید: این خانه‌ها تماماً از کاه‌گل ساخته شده بود و مردم ما فرهنگ و شهرنشینی خاصی داشتند.
محمد زیبر می‌گوید: این خانه‌ای که شما اکنون در آن قرار دارید، خانه‌ای بسیار قدیمی است. علی‌مردان خان در این خانه زندگی می‌کرد و اگر کسی شوخی می‌کرد، او را در زندانی که در خانه داشت، حبس می‌کرد.
گفتنی است که علی‌مردان خان زمانی فرمان‌دار کابل بود و نزد مردم شهرت خاصی داشت. او علاقه زیادی به ساخت و ساز شهر کابل داشت و بازار چارچته نیز در زمان او ساخته شد.
آژانس خبری پامیر
