حامد کرزی رییسجمهور پیشین کشور و عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی در حکومت پیشین، مارشال محمد قسیم فهیم را از چهرههای فراموشناشدنی کشور میدانند.
در ایکس رییسجمهور پیشین آمده است: «خاطره برادر و دوست عزیزم مرحوم مارشال محمد قسیم فهیم را گرامی میدارم. او یک شخصیت وطندوست و برای صلح و ثبات و تحکیم وحدت ملی، همیشه کوشا و در تلاش بود.»
آقای عبدالله در نیز ایکس نوشته: «مارشال محمد قسیم فهیم آرزو داشت مردم افغانستان در فضای صلحآمیز و عاری از خشونت با برادری و برابری در کنار هم زندگی کنند و در آبادی کشور شان سهیم باشند.»
مارشال محمد قسیم فهیم در سال ١٣٣٦هجری خورشیدی در روستای “اومرز” ولایت پنجشیر چشم بهجهان گُشود.
او آموزشهای نخستین را در زادگاهاش فرا گرفت و در سال ١٣۴٩هجری خورشیدی برای ادامۀ تحصیلات عالی شامل مدرسه دارالعلوم عربی کابل شد.
سید اکبر آغا آگاه سیاسی در این باره گفت: «رفتارش با مردمش بسیار درست بود؛ یعنی آن کسانی که در زمان او در حکومت بودند با آنها رفتار درست داشت.»
مارشال فهیم پس از برگزاری نشست بُن و ایجاد اداره مؤقت در افغانستان به عنوان معاون اول رییس اداره مؤقت و وزیر دفاع ملی گماشته شد.
او در ۱۵ثور سال ۱۳۸۱لقب مارشالی را در حکومت وقت حامد کرزی دریافت کرد.
برخی از آگاهان درباره کارنامههای آقای فهیم دیدگاههای گوناگون دارند.
زلمی افغانیاز آگاه مسایل نظامی گفت: «زمانی که روسها به افغانستان لشکرکشی کردند در پهلوی مردم افغانستان قرار گرفت و برای بیرون کردن افغانستان از معضلات برنامهها و طرحهای داشت و در اوآخر عمر خود هم کوشش میکرد که بحران در افغانستان را مدیریت بکند.»
سلیم پیگیر آگاه مسایل سیاسی گفت: «مسوولیتهای را که باید منحیث یک مجاهد ادا میکرد نکرد و نهتنها که مسوولیتها را ادا نکرد؛ بلکه برعکساش عمل کرد.»
سرانجام، مارشال محمد قسیم فهیم در ۱۸هم ماه حوت سال ۱۳۹۲هجری خورشیدی بر اثر سکته قلبی به عمر۵۶ سالهگی در کابل درگذشت.
آژانس خبری پامیر