اعمال فشار طالبان سبب تشدید خودسانسوری خبرنگاران شده‌است

مرکز خبرنگاران افغانستان می‌گوید که اعمال فشار طالبان توسط دستورالعمل‌های صادره، سبب تشدید خودسانسوری خبرنگاران شده‌است.

این مرکز روز جمعه ۸ جدی، با نشر گزارشی در مورد وضعیت خبرنگاران و رسانه‌ها در سال ۲۰۲۳ در افغانستان گفته که طالبان محدودیت و فشارهایش را بر خبرنگاران افزوده‌اند.

بر بنیاد این گزارش، در سال ۲۰۲۳ میلادی حدود ۱۶۸ مورد نقض حقوق خبرنگاران توسط طالبان ثبت شده که بر بنیاد آن، یک خبرنگار جان باخته، ۱۹ خبرنگار زخمی؛ ۷۸ مورد تهدید و ۶۱ مورد هم بازداشت شده‌اند.

در گزارش آمده؛ “هرچند در سال ۲۰۲۳ میلادی به لحاظ کمی موارد نقض حقوق خبرنگاران و رسانه‌ها نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش یافته؛ اما اوضاع از نظر کیفی و ساختاری تغییری نکرده‌است.”

گزارش افزوده که در این سال، در پنج مورد، فعالیت رسانه‌ها به صورت موقت و از یک تا چند هفته متوقف شده، اما در سه مورد دیگر، دو وب‌سایت خبری و یک رادیو، همچنان اجازه فعالیت ندارند.

مرکز خبرنگاران افزوده که طالبان برای مدیر مسوولان ۱۰ رسانه خصوصی جلسه دادگاه غیابی و برای سه کارمند رادیو و تلویزیون ملی افغانستان و مدیران دو شبکه رادیویی خصوصی، محاکمه حضوری برگزار کرده‌اند.

این مرکز افزوده که طالبان سه کارمند رادیو و تلویزیون ملی افغانستان و مدیرمسوول یک رسانه خصوصی را به دلیل اتهامات جنایی محاکمه کرده؛ اما در سایر موارد، مسوولان رسانه‌ها و خبرنگاران به‌دلیل کار رسانه‌ای تحت پیگرد قرار گرفته‌اند.

به گفته این مرکز، در حال حاضر مدیرمسوول دو رسانه در حال سپری کردن دوران محکومیت شان هستند.

مرکز خبرنگاران خاطر نشان کرده که طالبان در بیش از دو سال گذشته، دست‌کم ۱۴ دستورالعمل در مورد رسانه‌ها صادر کرده‌اند که شماری از آن‌‌ها در سال ۲۰۲۳ میلادی صادر شده‌است.

بر اساس گزارش، این دستور العمل‌ها سبب تشدید اعمال فشار بر رسانه‌ها و خبرنگاران شده که خودسانسوری را در میان خبرنگاران و رسانه‌ها افزایش داده‌است. برخی رسانه‌ها به همین دلیل، چرخش اطلاعاتی ایجاد کرده و صرفاً به پوشش رویدادهای بشردوستانه و آموزشی روی آورده‌اند.

بر بنیاد گزارش، یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان نشان می‌دهد که استخبارات و وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان، به شکل مستقیم و غیرمستقیم روند سرکوب خبرنگاران و رسانه‌ها را در سال ۲۰۲۳ به عهده داشته‌اند.

این مرکز افزوده که به دلیل اعمال قدرت و فشار نمایندگان این دو اداره، کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخطی‌های رسانه‌ای، موفقیتی در بهبود وضعیت خبرنگاران و رسانه‌ها نداشته و حتا در مواردی عامل و باعث نقض حقوق خبرنگاران و رسانه‌ها شده است.

آژانس خبری پامیر