امروز : جمعه, ۷ ثور , ۱۴۰۳ - 18 شوال 1445
- خیزش دانشگاههای آمریکا علیه جنایات رژیم صهیونیستی در غزه
- استعفای یک مقام دیگر امریکا در اعتراض به جنگ در غزه
- خطر فراموشی برای صنعتی که سه قرن قدمت دارد
- وزارت فواید عامه:بازسازی گذرگاه سالنگ در آیندهی نزدیک آغاز میشود
- کاظمی قمی: افغانستان مستقل ظرفیت پیشبرد روندهای توسعهای با همسایگان را دارد
- کنسولگری افغانستان در کراچی:۶۳پناهجوی افغانستانی از بازداشت پلیس پاکستان آزاد شدند
- گزارشگران بدون مرز خواستار آزادی چهار خبرنگار محلی در غزنی و خوست شدند
- هشدار هواشناسی احتمال باریدن باران و برف در ۳۴ ولایت
- بیش از هزار پناهجوی افغانستانی و پاکستانی در ترکیه بازداشتند
- مجاهد:سفرهای متعدد هیئتهایخارجی نشاندهنده پذیرفته شدن طالبان است
مختصر زندگی نامه امام خمینی (ره) از ولادت تا ارتحال
امام خمینی (ره) در ۲۰ جمادیالثانی سال ۱۳۲۰ هجری قمری مطابق با ۱ مهر ۱۲۸۱ هجری شمسی (۲۴ سپتامپر ۱۹۰۲ میلادی) در شهر خمین از توابع شهر اراک و در مرکز ایران به دنیا آمد. پدرش سید مصطفی موسوی از معاصران میرزای شیرازی و تحصیل کرده حوزه علمیه نجف بود. او که در خمین مرجع امور دینی بود، ۵ ماه بعد از ولادت سید روحالله در مبارزه با حاکمان محلی به شهادت رسید. او تا ۱۵ سالگی تحت سرپرستی مادرش هاجره آغاخانم و عمهاش صاحبه خانم قرار گرفت.[۱]
امام خمینی (ره) تحصیلات ابتدایی مثل قسمتی از معارف متداول روز و علوم مقدماتی و سطح حوزه علمیه، از جمله ادبیات عرب، منطق و فقه و اصول را نزد معلمان و علمای خمین (نظیر آقا میرزا محمود افتخار العلماء، میرزا رضا نجفی خمینی، آقا شیخ علی محمد بروجردی، آقا شیخ محمد گلپایگانی، آقا عباس اراکی و بیش از همه نزد برادر بزرگش آیت الله سید مرتضی پسندیده) فراگرفت[۲] و در سال ۱۲۹۸ ش عازم حوزه علمیه اراک شد و اندکی پس از هجرت عبدالکریم حائری (نوروز ۱۳۰۱ ش/ رجب ۱۳۴۰ ق) ایشان نیز به دنبال استاد و جمعی دیگر از شاگران به قم آمد.[۳]
امام خمینی (ره) در حوزه علمیه قم، علاوه بر مطالعه تتمّه مباحث کتاب مطوّل (در علم معانی و بیان)، تکمیل دروس سطح و دروس خارج فقه و اصول به دیگر رشتههای علمی نیز روی آورد. از این رو همزمان به فراگیری عروض و قوافی، ریاضیات، هیئت و فلسفه پرداخت و عالیترین سطوح عرفان نظری و عملی را به مدت شش سال نزد آیت الله آقا میرزا محمد علی شاه آبادی فراگرفت.
امام خمینی با آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی نیز مأنوس بود و از ایشان به نیکی یاد میکرد. استاد اصلی ایشان در علم فقه و اصول زعیم حوزه قم عبدالکریم حائری بود.[۴] پس از درگذشت شیخ عبدالکریم حائری یزدی با تلاش امام خمینی به همراه جمعی دیگر از مجتهدان حوزه علمیه قم؛ آیت الله بروجردی به عنوان زعیم حوزه علمیه عازم قم گردید. در این زمان، امام خمینی به عنوان یکی از مدرسان و مجتهدان صاحبرأی در فقه و اصول و فلسفه و عرفان و اخلاق شناخته میشد».[۵]
امام خمینی(ره) از شیخ محمدرضا اصفهانی، شیخ عباس قمی، سید محسن امین عاملی و سید ابوالقاسم دهکردی اصفهانی اجازه روایت دریافت کرده است.[۶]
امام خمینی(ره) طی سالهای طولانی در حوزه علمیه قم به تدریس چندین دوره فقه، اصول، فلسفه و عرفان و اخلاق اسلامی در مدرسه فیضیه، مسجد اعظم، مسجد محمدیه، مدرسه حاج ملا صادق، مسجد سلماسی و… همت گماشت و در حوزه علمیه نجف نیز قریب سیزده سال در مسجد شیخ اعظم انصاری معارف اهل بیت و فقه را در عالیترین سطوح تدریس نمود و در نجف بود که برای نخستین بار مبانی نظری ولایت فقیه را در چندین جلسه تدریس نمود.
به گفته شاگردان ایشان، درس امام خمینی از معتبرترین کانونهای درسی حوزه محسوب میشد و در برخی از دورهها تعداد شاگردان به ۱۲۰۰ نفر هم رسیده بود که در میان آنان دهها تن از مجتهدان مسلّم و شناخته شده حاضر بودند.[۷]
آثار علمی امام خمینی (ره)
برخی از مهمترین تالیفات امام خمینی (ره) عبارتند از:
کشف الاسرار، تحریر الوسیله، شرح چهل حدیث، ولایت فقیه ، آداب الصلاه، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تفسیر سوره حمد، سر الصلاه، منهاج الوصول الی علم الاصول، انوار الهدایه فی التعیلقه علی الکفایه
مهمترین آراء و اندیشه ها
برخی از آراء و اندیشههای امام خمینی چنین است:
ولایت مطلقه فقیه
امام خمینی نخستین بار در نجف و در درسهایی که بعدها با نام حکومت اسلامی منتشر شده، نظریه ولایت فقیه را مطرح کرد.[۸] اساس این نظریه آن است که در اندیشه شیعی، حکومت باید زیر نظر یک مجتهد جامع الشرایط اداره شود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران این نظریه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران گنجانده شد و نظام جمهوری اسلامی بر اساس این نظریه بنیاد نهاده شد.
امام خمینی در سالهای پایانی عمر خود نظریه ولایت مطلقه فقیه را مطرح کرد و اختیارات حکومتی فقیه را معادل اختیارات پیامبر اسلام (ص) و امامان(ع) دانست. در این نظریه فقیه میتواند احکام اولیه شرع را نیز بر اساس مصلحت نظام اسلامی به طور موقت تعطیل کند.[۹]
نقش زمان و مکان در اجتهاد
امام خمینی در اسفند سال ۱۳۶۷ش پیامی برای حوزههای علمیه صادر کرد که به منشور روحانیت معروف شد. او در بخشی از این پیام، اجتهاد مصطلح در حوزههای علمیه را برای اداره جامعه ناکافی دانست و تاکید کرد که زمان و مکان دو عنصر تعیین کننده در اجتهاد هستند. زمان و مکان باعث تغییر نگاه مجتهد به یک موضوع و در نتیجه تغییر حکم خواهند شد.[۱۰]
انقلاب اسلامی ایران
نظام حاکم بر ایران سلطنتی مشروطه بود که به دلیل سرپیچیهای مداوم دو شاه پهلوی عملا به سلطنتی مطلقه تبدیل شده بود. برنامههای نظام حاکم گاه با مبانی دین اسلام و مذهب تشیع سازگار نبود. این عامل باعث اعتراض متدینان و به ویژه علمای مذهبی به رژیم حاکم شده بود.
اعتراض رسمی و آشکار امام خمینی (ره) به نظام سلطنتی با صدور بیانیهای در سال ۱۳۴۱ آغاز شد. پس از تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، نخست در ۱۶ مهر سال ۱۳۴۱ ش جلسهای با حضور امام خمینی (س) و سایر مراجع قم تشکیل شد. که منجر به صدور اعلامیههایی از سوی علما و شخص امام خمینی گردید.[۱۱]
در سال ۱۳۴۳ به علت سخنرانی علیه قانون کاپیتولاسیون به ترکیه و سپس عراق تبعید شدند و در مهر ماه سال ۱۳۵۷ ابتدا به کویت و سپس فرانسه مهاجرت نمود. امام خمینی در ۱۲ بهمن همان سال به ایران بازگشت و در ۲۲ بهمن نظام سلطنتی رسما شکست خورد. چند ماه بعد در فروردین ۱۳۵۸ شمسی نظام جمهوری اسلامی به رفراندم گذاشته شد و مدتی بعد، قانون اساسی توسط خبرگان منتخب مردم نوشته و به رای گذاشته شد. بر اساس این قانون نیز امام خمینی به عنوان رهبر جمهوری اسلامی معرفی شد. ایشان تا پایان عمر یعنی خرداد ماه ۱۳۶۸ رهبری این نظام را بر عهده داشتند.
تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران، تدوین قانون اساسی، مقابله با درگیریهای داخلی، فرماندهی جنگ در زمان حمله هشت ساله عراق به ایران، پذیرش صلح با عراق، اصلاح قانون اساسی،… مهمترین کارهای او در طول این ده سال به شمار میرود.
امام خمینی(ره) نهایتا پس از حدود ۱۰ سال رهبری انقلاب اسلامی، شبانگاه سیزدهم خرداد بر اثر بیماری در بیمارستان قلب شهید رجایی تهران وفات یافتند. و در پرجمعیت ترین تشییع جنازه تاریخ با حضور بیش از ده میلیون نفر در کنار گلزار شهدای تهران به خاک سپرده شد.
[۱]. حمید انصاری، ص ۱۴-۱۵
[۲]. حمید انصاری، حدیث بیداری، ص ۱۶
[۳]. حمید انصاری، حدیث بیداری، ص ۱۶
[۴]. حمید انصاری، حدیث بیداری، ص ۱۷-۱۸
[۵]. حمید انصاری، حدیث بیداری، ص ۱۸
[۶]. ابوالفضل حافظیان، اجازات حسبیه امام خمینی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۱۲٫
[۷]. حمید انصاری، حدیث بیداری، ص ۱۹-۲۰
[۸] . امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۱.
[۹] . امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۵۲.
[۱۰] . امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۸۹.
[۱۱]. رجبی، محمد حسن، زندگی نامه سیاسی امام خمینی ره، ص ۲۲۹.
نویسنده: م. عرفانی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا دروغ باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.