به گزارش گروه بین الملل آژانس خبری صدای پامیر؛ یکی از مسائلی که در دنیای امروز بیش از هر زمانی مورد توجه قرار گرفته، وضعیت حضور زنان در محافل علمی و تلاش برای رسیدن به مدارج بالاتر در رشته‌های مختلف است. این موضوع در مورد زنان مسلمان که با کلیشه‌های غلط و عدم پذیرش در جوامع غیراسلامی روبه‌رو هستند معنای دیگری دارد.

در واقع موفقیت زنان مسلمان در حوزه‌های مختلف نه تنها از تغییر وضعیت آن‌ها و از بین بردن تصورات غلط رایج در مورد آنها حکایت دارد؛ بلکه خودباوری و اراده آنها را برای داشتن جایگاهی مناسب در جوامع نشان می‌دهد.

رنا دجانی (Rana Dajani) زیست‌شناس مولکولی فلسطینی ـ اردنی و استاد بیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه هاشمی اردن (Hashemite University) یکی از این زنان موفق بوده که توانسته است در یکی از حوزه‌های علمی صاحب عنوان شود.

موفقیت‌های زیگزاگی

دجانی در ژانویه ۱۹۷۰ از پدری فلسطینی و مادری سوری در اردن به دنیا آمد با وجود اینکه گذرنامه اردنی دارد وقتی از او درباره ملیتش پرسیده شد، خود را نیمی فلسطینی و نیمی سوری با گذرنامه اردنی توصیف می‌کند.

دجانی از همان ابتدا به موضوعات در حوزه زیست‌شناسی علاقه‌مند بود و همین باعث شد و برای اولین بار در سال ۱۹۸۵ گواهینامه عمومی آموزش را از دانشگاه لندن دریافت و سپس در رشته زیست‌شناسی در دانشگاه اردن تحصیل کند. او سپس در سال ۱۹۹۲ در رشته کارشناسی ارشد رشته زیست‌شناسی در همان دانشگاه ادامه تحصیل داد. او جایزه First Honors را برای هر دو دریافت کرد و در سال ۲۰۰۵ به دانشگاه آیووا رفت و در زیست‌شناسی مولکولی مدرک دکترا گرفت.

دجانی زندگی شغلی خود را مسیری زیگزاگی از اولویت‌ها و فرصت‌ها توصیف کرده است. او بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی از برنامه کارشناسی ارشد خود به عنوان مدرس در دانشگاه فیلادلفیا شروع به کار کرد و سپس به مدت پنج سال در آکادمی امان در اردن تدریس کرد. او در حدود سال ۲۰۰۵ استادیار دانشگاه هاشمی بود و به سمت استادی پیش رفت. در سپتامبر ۲۰۱۲، به عنوان استادیار از گروه ژنتیک از دانشگاه ییل بازدید کرد و همچنین از سال ۲۰۱۲ در برنامه AMENDS دانشگاه استنفورد در آمریکا و مشاور شورای مشورتی Fetzer در زمینه علوم طبیعی در مؤسسه Fetzer بوده است.

علاوه بر این، از مارس ۲۰۱۹، عضو هیئت مشورتی بنیاد جایزه مصطفی(ص) بوده و در حال حاضر، محقق مدعو در دانشگاه ریچموند و مشاور شرکت Alpha Sights است. او همچنین یکی از بنیانگذاران آکادمی جهان اسلام برای دانشمندان جوان (ISESCO) است. به غیر از فهرست قابل توجهی از انتصاب‌های آکادمیک اساتید، دجانی به عنوان داور در چندین طرح برنده جایزه مانند جایزه الهام‌بخش طبیعت، جایزه هالت در دانشگاه هاشمی و آزمایشگاه نوآوری IRC ظاهر شده است.

کتابخوانی به عنوان یک سرگرمی

با وجود این سابقه علمی، دجانی زنان کشور خود را فراموش نکرده است. پس از فارغ‌التحصیلی و بازگشت به اردن، دجانی متوجه شد که برخلاف ۹۰۰۰ کتابخانه عمومی که در ایالات متحده وجود دارد و تقریباً در هر محله‌ کتابخانه‌ای است و امکان کتابخوانی وجود دارد، در اردن هیچ کتابخانه عمومی وجود ندارد.

دجانی در گفت‌و‌گوی خود با The National در سال ۲۰۱۹ گفت: مطالعه کمک زیادی به من کرد تا مرا تغییر دهد و کاری کند که خارج از چارچوب فکر کنم. اما هنگامی که در سال ۲۰۰۵ به اردن بازگشتم، متوجه شدم که کودکان برای سرگرمی مطالعه نمی‌کنند.

او توضیح می‌دهد: مشکل کمبود کتاب نبود. اردنی‌ها باسواد هستند، آنها برای مدرسه و امور دینی مطالعه می‌کنند، اما این نوع خواندن متفاوت است. علی‌رغم نرخ بالای سواد در کشور، احساس می‌کردم که به اندازه کافی برای ایجاد عشق به مطالعه تلاش نشده است.

او که ذهنی علمی داشت، سعی کرد بفهمد چرا خواندن برای لذت یک عادت نیست و متوجه شد که به این دلیل است که بسیاری از والدین برای فرزندانشان کتاب نمی‌خوانند. او می‌گوید: وقتی والدین برای فرزندان خود کتاب می‌خوانند، بین امنیت، شادی و مطالعه ارتباط وجود دارد. کودکان با عشق به خواندن رشد می‌کنند.

پس از تحقیقات، او متوجه شد که کودکانی که برای لذت مطالعه می‌کنند، مهارت‌های زبانی قوی‌تر، عملکرد تحصیلی بهتر و هوش هیجانی بیشتری از خود نشان می‌دهند. به همین دلیل، او تصمیم گرفت برنامه‌ای را آغاز کند که عشق به خواندن را در کودکان خردسال آغاز کند. او اولین جلسه خواندن با صدای بلند خود را در مسجد آغاز کرد. دلیل انتخاب مسجد این بود که تقریباً در همه محله اردن یک مسجد یافت می‌شود و به همه اجازه ورود می‌دهد. از آنجایی که این روش تشویق به مطالعه محبوبیت بیشتری پیدا کرد، او شروع به آموزش تکنیک‌های داستان‌گویی به زنان دیگر نیز کرد.

به نام کودکان و برای همه

پروژه شخصی او در سال ۲۰۰۹ به یک سازمان تبدیل شد، زمانی که او جایزه Synergos را برای نوآوران اجتماعی عرب دریافت کرد این جایزه به او کمک کرد تا برنامه‌ای را برای آموزش خواندن با صدای بلند به دیگران و تشویق داوطلبان برای ساخت کتابخانه در سراسر اردن تدوین کند.

وی گفت: از زمان تأسیس برنامه «ما عاشق مطالعه‌ایم» (We Love Reading)، از طریق فعالیت‌های این سازمان به بیش از ۷۰۰۰ زن برای خواندن داستان با صدای بلند آموزش و حدود ۱۵۰۰ کتابخانه در مناطق مختلف اردن تأسیس شده است و کتابخوانی را میتوان رواج داد. این برنامه در بیش از ۵۵ کشور مختلف وجود دارد و تا آنجا پیش رفته که در بسیاری از کمپ‌های پناهندگان برنامه «ما عاشق مطالعه‌ایم» فعال است.

این برنامه و پویش کتابخوانی برای دجانی جوایز متعددی از جمله جایزه سوادآموزی کتابخانه کنگره آمریکا، جایزه مبتکر اجتماعی جهان عرب و جایزه بین‌المللی سوادآموزی یونسکو به ارمغان آورد.

دجانی در سال ۲۰۱۴ برنده جایزه WISE قطر و مدال افتخار ملک حسین در سال ۲۰۱۴ شد و پیش از آن در سال ۲۰۰۹ جایزه مرکز سرطان و مؤسسه بیوتکنولوژی ملک حسین را دریافت کرد. در اکتبر ۲۰۱۷ او از سوی مؤسسه رادکلیف برای مطالعات پیشرفته به عنوان عضو برنامه کمک‌هزینه تحصیلی مؤسسه رادکلیف در دانشگاه هاروارد انتخاب شد.

اما دجانی تأ‌کید می‌کند که این برنامه برای همه است؛ این برنامه برای زنان است که احساس قدرت کنند، برای پناهندگان برای ایجاد امید و انعطاف‌پذیری؛ اما می‌تواند برای افراد بازنشسته هم مفید باشد که هدف جدیدی در زندگی پیدا کنند یا برای جوانان نیز جهت خدمت به جوامع خود مؤثر باشد.